لالايي هاي تركي زنان راميان

زناني كه براي دلتنگي‌هايشان لالايي مي‌خوانند

تهران _ 19 بهمن 1383 _ ميراث خبر
گروه هنر، آزاده شهميرنوري: زنان با لباس‌هاي قرمز، هل هله زنان در حالي كه طبق‌هايي بر سرشان گذاشته‌اند روي صحنه مي‌آيند و مي‌خوانند: «مبارك و مبارك، عروسي تون مبارك»
با حنا و هديه‌هايي كه براي عروس آورده‌اند آواز خوش آمد گويي خانواده داماد را براي تازه عروس مي‌خوانند و كف دست او را حنا مي‌زنند. يكي دايره به دست دارد و مي‌خواند ديگري دست مي‌زند و دستمال مي‌چرخاند. و چند نفر ديگر طبق‌ها را روي زمين جلوي عروس مي‌گذارند.

زنان راميان كه از استان گلستان به جشنواره موسيقي بومي زنان آمده بودند، مراسم حنا بندان‌شان را روي صحنه اجرا مي‌كردند، هم به زبان تركي شعر مي‌خوانند و هم فارسي. دختر شانزده ساله‌اي كه با مادرش آمده و در آواز‌خواني همراهي مي‌كند مي‌گويد: «همه زن‌ها و دخترها اين شعرها را بلدند، همه هم از قديم مانده، من هم از مادر‌بزرگم ياد گرفتم. هر روز وقتي در خانه پارچه مي‌بافد اين شعر‌ها را هم مي‌خواند مي‌گويد ياد عروسي خودم مي‌افتم اما آنقدر پير شده كه نمي‌توانست بيايد. اما وقتي قرار شد ما براي جشنواره بياييم هر روز با من تمرين مي‌كرد چند آواز جديد هم يادم داد.»

زنان راميان پارچه‌هاي زيبايي مي‌بافند و با آن لباس‌ها‌ي‌شان را مي‌دوزند رنگ‌هاي قرمز و سبز بيشتر از هر رنگ ديگري در آن به كار رفته است. گردنبند‌هاي سنگيني هم انداخته‌اند كه بلندي آنها يك متر است و تا روي دامن‌هاي‌شان ادامه دارد روي اين گردنبند‌ها سه رديف سكه 2 توماني قبل از انقلاب كه سوراخ شده و توسط بند به هم وصل شده‌اند به كار رفته است.
مي‌گويند: «از اين گردنبند‌ها هم مي‌توانيم بسازيم اما ديگر 2 توماني پيدا نمي‌شود. اگر باشد هم، دانه‌اي 30 تومان مي‌فروشند!»

بعد از آواز‌هاي عروسي نوبت لالايي‌هاي محلي مي‌شود. سميه كه مسن‌ترين زن گروه است در حالي كه انگار كودكي را بغل كرده دست‌هايش را تكان مي‌دهد و لالايي‌اي به زبان تركي مي‌خواند. مي‌گويند گاهي زنان راميان بدون اين كه اين آوازها را براي كودكي بخوانند براي خودشان مي‌خوانند. وقتي تنها مي‌شوند و وقتي پشت دستگاه پارچه بافي مي‌نشينند براي خودشان و دلتنگي‌هاي‌شان لالايي مي‌خوانند...

در شهر راميان استان گلستان زنان داستان‌هاي عاشقانه و حماسي را كه به بيت خواني مشهور است با دايره اجرا مي‌كنند. علاوه بر آن در مراسم مذهبي و ولادت امامان، مولودي خواني اجرا مي‌كنند. بيشتر موسيقي آنها بر پايه آواز است اما مردان راميان علاوه بر آواز ني نيز مي‌زنند كه اين كار ميان زنان متداول نيست.

وقتي آخرين آوازشان را اجرا مي‌كنند باز هم طبق‌ها را بر سرشان مي‌گذارند و هل هله كنان از صحنه خارج مي‌شوند... اگر اينجا خانه عروس بود طبق‌ها را با خود بر نمي‌گرداندند.